Hulpattributen

In AlpinoGraph worden extra attributen gebruikt die niet in Alpino voorkomen. Deze attributen zijn er om sommige query's te vereenvoudigen en het zoeken te versnellen.

Items

Hieronder een lijst van extra attributen op items van de types (:node) en (:word).

_clause

Is deze node een clause?

Items: (:node)
Type: bool
Waarde: true of niet aanwezig

De waarde is true voor een node waarvan cat de waarde smain, sv1 of ssub heeft.

Definitie

match (n:node)
where n.cat in ['smain','sv1','ssub']
set n._clause = true;

_clause_lvl

Als deze node een clause is, hoe diep is het dan genest?

Items: (:node)
Type: int
Waarde: 1 of hoger, of niet aanwezig

Dit attribuut is aanwezig op nodes met de waarde true voor het attribuut _clause. Het geeft aan hoe diep de clause-node zit genest onder andere clause-nodes.

Het hoogste niveau heeft de waarde 1.

De bepaling van niveau wordt afgeleid via primaire relaties.

Definitie

match p = (:node{id: 0})-[:rel*0..{primary:true}]->(n:node)
where n.cat in ['smain','sv1','ssub']
with n, (select count(*)
    from jsonb_array_elements((to_json(p) -> 'vertices')::jsonb) as v
    where v -> 'properties' ->> 'cat' in ('smain','sv1','ssub')
) as c
set n._clause_lvl = c;

_cp

Compound parts

Items: (:word)
Type: lijst van strings
Waarde: lijst van lengte 1 of langer

Dit zijn de compound parts van een woord, afgeleid van het lemma.

Zie voorbeelden van zoeken met compound parts.

Definitie

match (w:word)
with w, regexp_split_to_array(w.lemma, '_') as cp
set w._cp = cp;

_deste

Een hulpattribuut voor het zoeken naar correlatieve comparatieven

Items: (:node)
Type: bool
Waarde: true of niet aanwezig

Zonder dit hulpattribuut is het zoeken naar correlatieve comparatieven zeer tijdrovend.

Definitie

match (:word{graad:'comp'})<-[:rel{primary:true}]-(n:node)
                          -[:rel{primary:true}]->(n2:nw)
optional match p = (:word{lemma:'des'})<-[:rel{primary:true}]-(n2)
                      -[:rel{primary:true}]->(:word{lemma:'te'})
with n, n2, p
where n2.lemma in ['hoe','deste']
   or p is not null
set n._deste = true;

_n_words

Het aantal woorden dat deze node bestrijkt

Items: (:node), (:word)
Type: int
Waarde: 1 of groter

Voor woorden is dit altijd 1.

Voor nodes is dit het aantal woorden onder de node die zowel via primaire als via niet-primaire relaties kan worden bereikt.

Definitie

match (n:nw)-[:rel*0..]->(w:word)
with distinct n.sentid as sentid, n.id as id, w.id as wid
with sentid, id, count(*) as c
match (n2:nw{sentid:sentid,id:id})
set n2._n_words = c;

_nachfeld

Is dit een nachfeld?

Items: (:node), (:word)
Type: bool
Waarde: true of niet aanwezig

Voor toelichting, zie beneden bij _vorfeld

Algoritme

(n1)<-[:rel{rel:'hd'}]-(vp)-[:rel*0..]->()-[r:rel]->(n)

n is nachfeld, mits...

voorwaarden:

• vp.cat in ['inf','ti','ssub','oti','ppart']
• not r.rel in ['hd','svp']
• n.cat is null or not n.cat in ['inf','ppart']

met:

optional match (n)-[r2:rel]->(n2)
where r2.rel in ['hd','cmp','mwp','crd','rhd','whd','nucl','dp']

voorwaarden:

• als n2 bestaat dan n1.begin < n2.begin
• als n2 niet bestaat dan n1.begin < n.begin

meer voorwaarden:

• geen andere vp tussen vp en n
• geen nachfeld tussen vp en n

Definitie

De definitie maakt gebruik van een tijdelijk hulpattribuut op relaties:

match ()-[r:rel]->()
where r.rel in ['hd','cmp','mwp','crd','rhd','whd','nucl','dp']
set r._head_rel = true;

match (n1)<-[:rel{_head_rel:true}]-()-[r2:rel{_head_rel:true}]->(n2)
where n1.begin < n2.begin
set r2._head_rel = NULL;

Definitie met behulp van tijdelijk attribuut:

match (x:nw)
where x.sentid + ' ' + x.id in (
  select sid
  from (

    match (vp)
    where vp.cat in ['inf','ti','ssub','oti','ppart']
    match (n1)<-[:rel{rel:'hd'}]-(vp)-[:rel*0..]->()-[r:rel]->(n)
    where not r.rel in ['hd','svp']
      and ( n.cat is null or not n.cat in ['inf','ppart'] )
    optional match (n)-[:rel{_head_rel:true}]->(n2)
    with n, n1, n2, vp
    where n2 is not null and n1.begin < n2.begin
       or n2 is     null and n1.begin < n.begin
    return n.sentid + ' ' + n.id as sid, vp.id as vpid

    except

    match (vp)
    where vp.cat in ['inf','ti','ssub','oti','ppart']
    match (vp)-[:rel*1..]->(vp2)-[:rel*1..]->(n)
    where vp2.cat in ['inf','ti','ssub','oti','ppart']
    return n.sentid + ' ' + n.id as sid, vp.id as vpid

    except

    match (vp)
    where vp.cat in ['inf','ti','ssub','oti','ppart']
    match (n1)<-[:rel{rel:'hd'}]-(vp)-[:rel*0..]->()-[r:rel]->(n)
    where not r.rel in ['hd','svp']
      and ( n.cat is null or not n.cat in ['inf','ppart'] )
    optional match (n)-[:rel{_head_rel:true}]->(n2)
    with n, n1, n2, vp
    where n2 is not null and n1.begin < n2.begin
       or n2 is     null and n1.begin < n.begin
    match (n)-[:rel*1..]->(nn)
    return nn.sentid + ' ' + nn.id as sid, vp.id as vpid

  ) as foo
)
set x._nachfeld = true;

_np

Is dit een NP?

Items: (:node), (:word)
Type: bool
Waarde: true of niet aanwezig

In Alpino heeft een NP lang niet altijd de category NP. Dit hulpattribuut is aanwezig op elke NP, zowel node als word.

Definitie

match ()-[r:rel]->(n1:nw)
where n1.cat = 'np'
   or ( n1.lcat = 'np' and r.rel != 'hd' and r.rel != 'mwp' )
   or ( n1.pt = 'n' and r.rel != 'hd' )
   or ( n1.pt = 'vnw' and n1.pdtype = 'pron' and r.rel != 'hd' )
   or ( n1.cat = 'mwu' and r.rel in ['su','obj1','obj2','app'] )
with n1
match (n1)<-[:rel*0..{rel:'cnj'}]-(n:nw)
set n._np = true;

_vorfeld

Is dit een vorfeld?

Items: (:node), (:word)
Type: bool
Waarde: true of niet aanwezig

Het vorfeld is het zinsdeel vóór het finiete werkwoord in een zin met de verb second-volgorde. Zie Wikipedia De terminologie gaat terug op een oude traditie in Germaanse syntax.

In hoofdzinnen zoals:

vorfeld	persoonsvorm	mittelfeld	werkwoorden	nachfeld
Ik	heb	de kinderen vandaag kadootjes	beloofd	omdat het feest is
Hij	moet	zijn jas in de trein	hebben laten liggen	met zijn dronken kop
De kinderen	roepen	scheldwoorden naar de stagiaire

staat de persoonsvorm op de tweede plaats. Het zinsdeel dat daaraan voorafgaat wordt vorfeld genoemd. De zinsdelen die volgen op de persoonsvorm en voorafgaan aan de eventuele overige werkwoorden staan in het mittelfeld. Het vijfde en laatste deel van de hoofdzin is dan het nachfeld.

Voobeelden:

• In elk geval kan men stellen dat er onzekerheid heerst over de vraag of de rente nog verder zal stijgen .
• Dit effect is nu bezig te verdwijnen .
• Aan het slot was de markt op het beste niveau van de dag en liep de ticker drie minuten achter .
• In een plaats hier vlakbij werd onlangs een voorstel voor de gemeenteraad gebracht .
• Wie ironisch is zegt het tegendeel van hetgeen hij meent .
• Wie loopt daar ?

Definitie

match (x:nw)
where x.sentid + ' ' + x.id in (
    select sid
    from (
        match (n:node)-[r:rel*0..1{rel:'body'}]->(nn:node)-[:rel{rel:'hd'}]->(fin:word)
        where ( n.cat = 'smain' and length(r) = 0 )
           or ( n.cat = 'whq' and length(r) = 1 and nn.cat = 'sv1' )
        match (n)-[r2:rel*1..{primary:true}]->(topic:nw)-[rel:rel*0..1]->(htopic:nw)
        where ( n.cat = 'smain' or r2[0].rel = 'whd' )
          and ( ( htopic.lemma is not null
                  and htopic.begin < fin.begin
                  and ( length(rel) = 0
                        or rel[0].rel in ['hd','cmp','crd']
                      )
                )
                or
                ( topic.begin < fin.begin
                  and
                  topic.end <= fin.begin
                )
              )
        return topic.sentid + ' ' + topic.id as sid, n.id as nid

        except

        match (n:node)-[r:rel*0..1{rel:'body'}]->(nn:node)-[:rel{rel:'hd'}]->(fin:word)
        where ( n.cat = 'smain' and length(r) = 0 )
           or ( n.cat = 'whq' and length(r) = 1 and nn.cat = 'sv1' )
        match (n)-[r2:rel*1..{primary:true}]->(topic:nw)-[rel:rel*0..1]->(htopic:nw)
        where ( n.cat = 'smain' or r2[0].rel = 'whd' )
          and ( ( htopic.lemma is not null
                  and htopic.begin < fin.begin
                  and ( length(rel) = 0
                        or rel[0].rel in ['hd','cmp','crd']
                      )
                )
                or
                ( topic.begin < fin.begin
                  and
                  topic.end <= fin.begin
                )
              )
        match (topic)<-[:rel*1..]-(nt:node)<-[:rel*1..]-(n)
        match (nt)-[relt:rel*0..1]->(hnt:nw)
        where ( hnt.lemma is not null
                and hnt.begin < fin.begin
                and ( length(relt) = 0
                      or relt[0].rel in ['hd','cmp','crd']
                    )
              )
              or
              ( nt.begin < fin.begin
                and
                nt.end <= fin.begin
              )
        return topic.sentid + ' ' + topic.id as sid, n.id as nid

    ) as foo
)
set x._vorfeld = true;

Relaties

Extra attributen op relaties van het type rel.

De attributen id en primary hebben betrekking op relaties waarbij in Alpino een index-node werd gebruikt.

Voorbeeld, dit in Alpino:

<node begin="7" end="9" id="17" index="3" rel="su"  cat="np"> ... </node>
...
<node begin="7" end="9" id="21" index="3" rel="obj1"/>

... wordt dit in AlpinoGraph:

(:node)-[:rel{rel: 'su',   primary: true}]->
   (:node{begin: 7, end: 9, id: 17, cat: 'np'})
      <-[:rel{rel: 'obj1', primary: false, id: 21}]-(:node)

id

Het originele ID van niet-primaire relaties

Relaties: [:rel]
Type: int
Waarde: 1 of groter, of niet aanwezig

Het ID van de lege index-node waarnaar deze relatie verwees in de originele boom in Alpino. Dit ID wordt gebruikt om uit de graaf die boom te reconstrueren.

primary

Is dit een primaire relatie?

Relaties: [:rel]
Type: bool
Waarde: true, false

Relaties in de originele boom in Alpino naar een lege index-node zijn niet primair. Alle overige relaties zijn primair, ook daar waar geen index-node was.